Smallebrugge (foto's)

©:

Smallebrugge/Smelbrêge is een buurtschapje nabij Woudsend in de gemeente Súdwest-Fryslan. Tot 2011 maakte het deel uit van de (voormalige) gemeente Wymbritseradiel. De huidige naam wijkt niet veel af van de aanduiding Smalebrugge die in 1422 voorkomt. Varianten door de tijd heen zijn bijvoorbeeld nog Smalebregga (1499), Smellebreg (1474) en Smallebrugge (1700). De naam houdt mogelijk verband met het feit dat Smallebrugge is ontstaan aan weerszijden van vaarwater de Olde Ee en er een soort brug was met te verplaatsen balken. Een andere theorie veronderstelt een relatie tussen het achtervoegsel brugge en broek of moerasgebied. Brêge/brugge betekent in het oud-Fries 'broek' (moeras). Smallebrugge zou dan 'smal moeras' kunnen betekenen. Er is nu nog een smalle ontginningsstrook zichtbaar in het landschap rons Smallebrugge. 

Erg veel is er over de nederzetting Smallebrugge niet bekend, maar in de 15de eeuw stond er o.a. het versterkte Hepkehuis. In 1637 legde een grote brand het toenmalige dorp nagenoeg geheel in de as. De kerk, gewijd aan St. Nicolaas, liep daarbij ook schade op. Zij werd in 1647 nog hersteld maar is nadien verloren gegaan. Er is een klokkenstoel voor in de plaats gekomen.